Trong phát âm tiếng Anh, hầu hết người Việt Nam gặp khó khăn với âm cuối khi gặp phải những trường hợp không có trong tiếng Việt.
Khi nói đến âm cuối, mọi người cùng hiểu âm cuối là phụ âm, bao gồm phụ âm vô thanh (/p/, /t/, /k/, /f/…) và hữu thanh (/b/, /d/, /g/, /v/…).
Trong tiếng Việt, âm cuối bao gồm cả vô thanh (như /t/ trong chữ “tốt”) và hữu thanh (như /n/ trong chữ “bán”). Hầu hết người Việt Nam gặp khó khăn với âm cuối khi gặp phải những trường hợp không có trong tiếng Việt.
1. Khi phụ âm cuối “quen” kết hợp với một nguyên âm “lạ”
Nếu muốn nói mình thích dòng máy “Mac” (I like the Mac), các bạn không gặp vấn đề gì với phát âm /k/ ở cuối trong từ “Mac”, nhưng lại gặp vấn đề với âm cuối trong từ “like”. Tại sao vậy?
Người Việt gặp khó khăn khi phát âm những âm cuối tiếng Anh không có trong tiếng Việt.
Vì âm /k/ đứng cuối tồn tại trong tiếng Việt nếu bạn kết hợp với âm /a/ - “mác” (gần giống âm /æ/ trong từ “Mac”); nhưng nó không tồn tại khi kết hợp với âm /ai/. Người Việt mình chỉ có “lai”, chứ không có “lai-k” (like). Do đó, chúng ta thường gặp khó khăn với những kết hợp kiểu này.
Một trường hợp thú vị nữa, từ “goat” (con dê) thường được đơn giản đọc là “gốt”. Cách phát âm gần chuẩn phải là “gâu-t” (vì âm /oʊ/ phát âm gần giống “âu” trong tiếng Việt). Vậy, tại sao chúng ta không nói là “gâu-t” mà lại nói thành “gốt”? Đơn giản là cụm “âu-t” không tồn tại trong tiếng Việt.
Trường hợp này, để đảm bảo âm cuối, chúng ta “hy sinh” sự chính xác của nguyên âm để đọc cho thuận miệng. Lỗi kiểu này thường không gây khó khăn nhiều cho người bản xứ khi nghe chúng ta nói, nhưng có thể gây khó khăn cho người Việt khi nghe người bản xứ nói chuẩn “gâu-t”.
2. Những âm cuối không có trong tiếng Việt
Hầu hết người Việt sẽ phát âm từ “pull” là “pun”. Âm /l/ đứng cuối không tồn tại trong tiếng Việt dẫn tới sự “Việt hóa” bằng cách chuyển đổi âm cuối thành các âm quen thuộc. Dưới đây là một số ví dụ:
Âm /b/ bị biến thành /p/: rob (rốp), Bob (bốp), cub (cắp)
Âm /d/ bị biến thành /t/: seed (sít), made (mết), feed (phít)
Âm /g/ bị biến thành /k/: dog (đóc), lag (lác), bag (béc)
Âm /s/, /z/, /ʃ/, /ʒ/ bị biến thành /t/ (hoặc biến mất: kiss (kít), rose (râu), cash (két), massage (mát-xa)
Âm /tʃ/, /dʒ/ bị biến thành “ch” hoặc “t”: each (ích), age (ết)
Âm “th” bị biến thành “t”: bath (bát), bathe (bết)
3. Cụm phụ âm đứng cuối
Đối với các cụm phụ âm phức tạp hơn, ví dụ /ks/ trong từ “six” hoặc /sps/ trong “crisps” người Việt thường đơn giản hóa bằng cách biến đổi âm hoặc không phát. Dưới đây là những cụm từ đứng cuối khiến người Việt “trẹo miệng” khi phát âm:
/ks/ như trong six, box; /gz/ như trong dogs
/ld/, /lt/như trong build, built
crisps /sps/; drafts /fts/; lists /sts/…
Lời khuyên cho người học tiếng Anh là luôn để ý tới các âm cuối trong tiếng Anh. Với hầu hết âm cuối, mọi người sẽ làm được nếu chịu khó để ý một chút. Khi luyện tập nói, hãy phát âm cuối thật rõ ràng, ví dụ, thay vì nói dog - hãy nói doggggg. Như vậy, trong giao tiếp thực tế, các bạn sẽ quen dần với âm cuối đó.
Một số âm cuối thực sự là “tongue twisting” cho người Việt Nam, ví dụ cụm /sps/ như trong “crisps” hay /gz/ trong “dogs”, thì ngoài việc để ý, bạn cần tập luyện. Nếu không thể làm được, sự hỗ trợ của các chuyên gia là cần thiết.
Việc nói thiếu âm cuối (hoặc không nghe được âm cuối) có thể gây hiểu nhầm như trong ví dụ dưới đây:
Video Player is loading.
Hiện tại 3:12
/
Thời lượng 3:12
Đã tải: 0%
Tiến trình: 0%
Âm lượng 50%
Nói tiếng Anh chuẩn, nghe tiếng Anh tốt đôi khi bắt đầu từ những điều rất nhỏ. Chú trọng vào âm cuối là một trong những điều rất nhỏ ấy. Hãy chống lại những “cám dỗ” của việc Việt hóa tiếng Anh một cách thành công.
Học tiếng Anh thông qua phương pháp bắt chước là một trong những cách học tiếng Anh giao tiếp rất hữu dụng. Bằng cách bắt chước này, bạn sẽ trải nghiệm việc học tiếng Anh nhẹ nhàng, vui vẻ mà rất hiệu quả. Tuy vậy, không phải ai cũng biết làm thế nào để áp dụng phương pháp bắt chước cho đúng. Hãy cùng khám phá cách học tiếng Anh theo phương pháp bắt chước nhé!
Đa phần, khi các bạn mới học tiếng Anh giao tiếp, các bạn sẽ thấy tiếng Anh sao khó phát âm thế. Khi nói tiếng Anh, các bạn sẽ tự thấy giọng mình ngượng nghịu, khó vào tai quá. Làm thế nào để bạn cảm thấy tự nhiên hơn khi nói tiếng Anh, nói có ngữ điệu hơn? Bắt chước cách nói của người bản địa, sẽ giúp bạn giải quyết triệt để vấn đề này.
Lựa chọn nội dung phù hợp với khả năng và sở thích của bạn để bắt chước theo
Nhiều bạn sẽ làm theo hướng dẫn của các nguồn khác, bắt chước theo các kênh về tin tức, BBC, VOA… Nhưng những kênh đó thường có nội dung tin tức khá khô cứng, và tốc độ nói quá nhanh hoặc quá chậm. Tự bạn sẽ nhận thấy nếu nói quá chậm thì không tự nhiên, nếu quá nhanh thì không nghe được. Hơn nữa bắt chước nói theo nội dung khô cứng, không phù hợp với sở thích của bạn, sẽ làm bạn nhanh nản lòng.
Bạn đang học về tiếng Anh giao tiếp? Vậy thì bạn hãy bắt đầu với những chủ đề xoay quanh bản thân bạn: Giới thiệu bản thân, gia đình, nghề nghiệp, mua sắm, sở thích…. Hãy đi từ cơ bản đến nâng cao, và hãy lựa chọn chủ đề để bắt chước, nói đuổi phù hợp với năng lực của bạn. Đừng nóng vội nghe Ted Talk,BBC làm gì cho đau đầu, chóng mặt!
Học tiếng Anh bằng cách bắt chước
Thực hành học tiếng Anh theo phương pháp bắt chước
Chăm chú nghe video tiếng Anh
Sau khi đã tìm được kênh có nội dung phù hợp với bạn rồi. Bạn sẽ nghe và xem video đó chăm chú. Vừa nghe giọng nói của tác giả, vừa nhìn vào phụ đề tiếng Anh/ English subtittle. Nếu bạn không hiểu người ta nói gì, thì cũng đừng quá lo lắng. Làm sao có thể hiểu được khi vốn từ vựng của bạn còn vô cùng hạn chế, khả năng phát âm của bạn còn rất tệ.
Hãy nhớ là chúng ta đang nghe để nói theo, chứ không hẳn là nghe để hiểu được nội dung. Nghe một lần, chưa cảm nhận được gì đâu, bạn hãy nghe 2-3 lần, thậm chí nhiều lần hơn. Trong các lần nghe sau, bạn cần note lại những từ mà bạn không nghe rõ cách phát âm, không quen thuộc với từ ấy. Tiếp đến, bạn mở từ điển Oxford Online Dictionary ra, tra cách phát âm. Sau đó đọc theo và đối chiếu lại với cách đọc trong video. Nhớ là hãy đọc đi đọc lại 3-5 lần cho đến khi bạn có thể đọc từ đó thật tự nhiên.
Sau khi đã nghe và xem video vài lượt rồi, bạn dần cảm thụ được ngôn ngữ, giọng điệu trong video. Bạn sẽ bắt đầu nghe và nhắc lại theo người nói. Nếu cảm thấy việc nói theo quá khó quá nhanh thì bạn có thể để làm chậm tốc độ nói trong video. Bạn hãy vào phần setting và vào phần tùy chọn để chúng ta tùy chỉnh tốc độ nói của video nhé. Nhớ là đừng chỉnh cho nó quá chậm, sẽ không tự nhiên chút nào.
Nếu mà bạn vẫn thấy khó quá thì các bạn có thể nghe và bắt chước từng câu một. Bạn nghe một câu, rồi nhắc đi nhắc lại đến khi bạn thấy trôi chảy. Bạn tiếp tục quy trình đó với những câu tiếp theo. Sau khi thấy mình có thể nhắc lại khá lưu loát rồi, bạn sẽ bật video đó chạy liên tục và bạn cứ nói đuổi theo.
Quay video tiếng Anh, ghi âm lại giọng nói của chính bạn
Sau nhiều lần nghe và bắt chước, nói đuổi theo, bạn thấy không còn vấp váp gì nữa. Bạn sẽ thực hiện thao tác quay video, ghi lại giọng nói của chính bạn. Bạn sẽ bật lại video nhưng để volum của video bằng 0, bạn sẽ chỉ nhìn theo phụ đề, nói bằng chính giọng của mình.
Quay video tiếng Anh
Trong quá trình ghi video, nếu các bạn có bị tắc ở chỗ nào hoặc tự thấy phát âm sai, bạn hãy phát âm lại cho đúng và cứ tiếp tục việc quay video. Bạn không nên dừng lại và quay lại video từ đầu, trừ khi có quá nhiều lỗi trong video đó. Hãy chuẩn bị thật tốt trước khi bạn tiến hành quay video nhé.
Xem lại video nói đuổi và tự đưa ra đánh giá
Sau khi các bạn ghi lại video xong thì các bạn nên nên xem lại video đó thật kỹ. Hãy xem trong video đó mình phát âm sai chỗ nào, chỗ nào mình cần phải lên giọng, xuống giọng. Bạn sẽ so sánh với bản gốc của người ta, để xem mình mình bị sai ở đâu. Rồi các bạn sẽ nhận ra mình có thiếu sót nào, mình trông có tự tin trong video không? Đồng thời bạn có thể chia sẻ video này để người khác đưa ra comment, góp ý để bạn có thể cải thiện trong những lần tiếp theo.
Có một thực tế là, các bạn mới học tiếng Anh giao tiếp thì sẽ thấy không thể hài lòng và cảm thấy thất vọng với những bản bắt chước đầu tay. Sao giọng của mình chán vậy! Giọng đọc của mình như cơm nguội thế nhỉ?
Đừng nản chí! Chúng ta cần hiểu rằng việc học là cả một quá trình, các bạn không thể làm tốt được trong những video đầu tay. Ngay cả đối với video tiếng Việt, khi các bạn làm video bằng tiếng Việt bằng chính tiếng mẹ đẻ của mình, các bạn cũng sẽ gặp nhiều lỗi. Chưa nói gì đến việc bạn quay video bằng tiếng Anh. Vì thế các bạn hãy cứ mạnh dạn và tự tin lên nhé.
Xem lại video và tự đánh giá
Lợi ích của việc học tiếng Anh thông qua phương pháp bắt chước video
Việc học tiếng Anh bằng cách xem và bắt chước video không những giúp cho bạn cải thiện về từ vựng hiệu quả. Những từ vựng được hình ảnh hóa sẽ ghi lại trong trí óc của bạn lâu hơn. Đồng thời khi bắt các bạn xem video về những tình huống, thì các bạn biết cách sử dụng từ, sử dụng những Englishexpression trong hoàn cảnh cụ thể. Điều này giúp cho bạn biết cách sử dụng tiếng Anh một cách nhuần nhuyễn mà không cần phải nghĩ đến việc dịch sang tiếng mẹ đẻ.
Ngoài ra, nó còn giúp bạn phát âm tiếng Anh được chuẩn hơn, tự nhiên hơn. Các bạn sẽ thấy tiếng Anh giao tiếp hàng ngày sẽ khác nhiều với tiếng Anh trong giáo trình. Khi nói, người ta sẽ sử dụng những hình thức như nối âm, nuốt âm… chỉ khi các bạn xem những video một cách kỹ lưỡng nghe thật nhiều thì các bạn mới nhận ra. Không những vậy, khả năng nghe của bạn cũng sẽ lên level. Quan trọng nhất, các bạn luyện được giọng nói của mình. Nói tiếng Anh có ngữ điệu lên xuống tự nhiên sẽ giúp bạn tự tin hơn khi nói tiếng Anh.
Không những thế, việc các bạn tập dượt nói tiếng Anh một mình là cơ sở và tiền đề vững chắc để các bạn tự tin hơn khi nói tiếng Anh với người khác ở môi trường bên ngoài.
Các video tiếng Anh để nói đuổi theo cũng rất đa dạng và phong phú về hình thức. Có những video chỉ có một người nói, có những video là những đoạn hội thoại có nhiều người nói khác nhau. Và có những những video là những câu chuyện kể về một nội dung nào đó. Vì thế, các bạn hoàn toàn có thể lựa chọn đa dạng các loại video khác nhau để tránh sự nhàm chán trong khi học.
Thậm chí, có bạn cùng học tiếng Anh sẽ mang lại rất nhiều tác dụng. Nếu cả hai bạn đều có nhu cầu học Tiếng Anh giao tiếp thì tại sao các bạn không kết hợp với nhau để trở thành đôi bạn cùng tiến nhỉ? Chúng ta có thể trao đổi những kiến thức và kỹ năng mỗi người đã từng học. Đồng thời chúng ta có thể ghép đôi để tập hội thoại. Thậm chí, hai bạn đặt ra mục tiêu mỗi ngày để chúng ta tự quay một video và hai bạn sẽ tự sửa cho nhau, tự nhận xét cho nhau. Theo mình đó là cách học tiếng Anh thiết thực và hiệu quả!
Thực hành tiếng Anh với bạn
Lợi ích của việc học tiếng Anh thông qua phương pháp bắt chước các video là không thể phủ nhận. Vậy nên các bạn đừng ngần ngại dành thời gian nói đuổi theo các video nói tiếng Anh để cải thiện khả năng tiếng Anh. Đây là một cách học thực sự thiết thực, mang lại hiệu quả lâu dài cho người học tiếng Anh ở mọi đối tượng trẻ em, người lớn. Các bạn hãy kiên trì và luyện tập học tiếng Anh giao tiếp theo cách bắt chước người nước ngoài nói tiếng Anh nhé!
Phương pháp shadowing (nghe và lặp lại) gồm có 4 bước:
Bước 1 : Đầu tiên cần đọc kỹ tài liệu chuẩn bị nghe để hiểu nội dung, nó có thể là từ vựng, đoạn hội thoại, bài thuyết trình, miễn là có tài liệu nghe đi kèm.
Bước 2, nghe thật kỹ, chú ý từng chi tiết nhỏ nhất. Ví dụ với tiếng Anh thì cần chú ý các âm cuối, nhấn từ (trọng âm), nhấn câu (sentence stress), ngữ điệu, giọng nói... Người học nên nghe nhiều hơn một lần để thật thành thạo ở bước này.
Bước 3, nghe đồng thời nhìn lời thoại, tạm dừng lại sau mỗi câu và nói lặp lại, cố gắng bắt chước nói càng giống càng tốt kể cả ngữ điệu và giọng nói. Mỗi khi lặp lại, bạn nên hình dung hình ảnh trong đầu liên quan câu để đảm bảo mình thực sự hiểu ý nghĩa của những gì đang nói, chứ không chỉ đơn thuần là lặp lại.